▌STANBUL HATIRASI 1997

M▌SAF▌R▌M▌Z VAR...
OF▌STE telefonum hiτ susmaz, arayanlar da genelde okuyucular ve firmalard²r. O ╟ar■amba gⁿnⁿ cevap verdi≡im bir telefonun da b÷yle oldu≡unu sand²m ÷nce. Ancak bu kez hatt²n di≡er ucunda IDG'nin ABD'deki merkezinden bir a≡abeyimiz vard² ve k²z²n²n bir arkada■² ile birlikte Tⁿrkiye'nin Gⁿney sahillerine tatile gelece≡ini, mⁿmkⁿnse bir gⁿnlⁿk ▌stanbul konaklamalar² s²ras²nda onlara ■÷yle bir etraf² gezdirmemizi istiyordu. Senelerdir bili■im dⁿnyas²na olan katk²lar²n² ABD'den sⁿrdⁿren ve her f²rsatta bize bilgisayar alan²ndaki son geli■meler konusunda bilgi yollayan bu a≡abeyimizi k²rmam²za imkan yoktu, biz de onca i■imize ra≡men ricas²n² seve seve kabul ettik. Volkan ile birlikte gezi plan² yaparken birden akl²m²za yapaca≡²m²z bu k²sa ▌stanbul turunu video'ya kaydetmek ve sonra bir film olu■turmak ⁿzere bunun ⁿzerinde yap²lacak dⁿzenlemeleri siz okuyuculara aktarmak geldi. Neden olmas²n diye dⁿ■ⁿndⁿk; gerτekten de b÷ylece hem biraz ▌stanbul'u turlad²k ve e≡lendik hem de uzun sⁿredir ⁿzerine bir τok soru sorulan bir konuyu ele alm²■ olduk.

BA▐LAMADAN ╓NCE: CAPTURE VE EDITING
VIDEO Capture ve Editing i■lemlerini sizlere ad²m ad²m anlatmadan ÷nce kullanaca≡²n²z donan²m, yaz²l²m ve baz² temel bilgilere de≡inmekte fayda var. Her ■eyden ÷nce elinizdeki bir kaynaktan gelen g÷rⁿntⁿlerin PC ortam²nda rahatτa oynayabilmesi iτin say²salla■t²rma i■lemi yani ' capture' i■lemi gerekli. Bu i■lemi yapan kartlara Video Capture kart² ad² veriliyor. Biz size anlataca≡²m²z ÷rnekte, daha ÷nceden de denemi■ oldu≡umuz miroVideoDC10 kart²n² kulland²k. (DC10 ile ilgili daha ayr²nt²l² bilgi iτin bkz. sayfa 63 ve piyasadaki di≡er kart seτenekleri iτin bkz. sayfa 57'deki tablo) . Say²salla■t²rmay² gerτekle■tirdikten sonra dilerseniz bu film ⁿzerinde oynayabilir, bir ba■ka deyi■le klipler ya da filmler haz²rlayabilir, yani ' editing' yapabilirsiniz. Editing iτin de U-Lead, Corel Lumiere ve Adobe Premiere gibi yaz²l²mlar var. Hepsini piyasada bulamasan²z bile baz²lar² sipari■ ⁿzerine getiriliyor veya capture kart²n²n kutusundan τ²k²yor. Burada dikkat τekici olan nokta ise ÷zellikle Lumiere ve Premiere'in neredeyse ikiz denecek kadar benzer bir kullan²m² olmas². Elinizde bu ikisinden herhangi biri varsa, ilerleyen sayfalarda ekran g÷rⁿntⁿleri e■li≡inde her a■amas²n² anlatt²≡²m²z editing i■leminde zorluk τekmeyeceksiniz demektir.

EN ▌Y▌ SONUCU ELDE ETMEK NELERE BA╨LI?
KAL▌TEL▌ Veri ▌τin Kamera ve I■²k ▌yi Kullan²lmal²;
E≡er dⁿzenlemesini yapaca≡²n²z g÷rⁿntⁿleri kendiniz kamera arac²l²≡² ile τekecekseniz baz² temel τekim kurallar²n² bilmeniz gerekiyor. Kaliteli g÷rⁿntⁿler elde etmek iτin a■a≡²daki pⁿf noktalar²na uyman²zda fayda var;

Konulu bir film τekecekseniz mutlaka ÷nceden senaryonuzu ve planlar aras² geτi■ sahnelerinizi belirleyin.
G÷rⁿntⁿlerin sallanmas²n² ÷nlemek iτin kamera sehpas² (tripod) kullan²n. ╟ⁿnkⁿ sallant² s²k²■t²rma esnas²nda baz² problemlere yol aτabilir.

Kameran²z izin veriyorsa mⁿmkⁿn oldu≡unca netlik ayar²n² el ile yap²n, auto-focus hareketli ya da uzak objelerin τekiminde ba■ar²l² olamaz.

Gereksiz pan, tilt ve ÷zellikle zoom'da kaτ²n²n.

Do≡al ²■²k kullanmaya ÷zen g÷sterin, mⁿmkⁿnse gⁿne■in τok parlak oldu≡u saatlerde τekim yapmay²n. Bu parlakl²k say²sal ortama d÷nⁿ■tⁿrⁿlme s²ras²nda g÷rⁿntⁿde bozulmalara yol aτar.

G÷rⁿntⁿlerin PC'ye Aktar²m²nda Kullan²lacak Sinyalin Seτimi;
Elinizdeki filmin bilgisayara hangi sinyal tipi kullan²larak aktar²laca≡², sonuτ ⁿzerinde bⁿyⁿk ÷nem ta■²yor. Bu a■amada kar■²m²za 3 seτenek τ²k²yor; Composite, S-Video ve Component. S²ras²yla biraz aτ²klayal²m; Composite standart video sinyaline verilen ad, yani bir video player ile televizyonun ba≡lant²s²nda kullan²lan, en yayg²n fakat kay²plara en elveri■li olan sinyal. ╟ok profesyonel aletleriniz yoksa bⁿyⁿk ihtimalle Composite kullanacaks²n²z. S-Video ise Hi-8 ve S-VHS oynat²c²lar²n kulland²≡² sinyal tipi. Bulabilece≡iniz hemen her capture kart²n²n bu sinyali yakalama becerisi bulunuyor. ▄τⁿncⁿ ve en geli■mi■ tip ise Component. Sadece Betacam oynat²c²lar²n sa≡layabilece≡i Component, VideoVision Telecast, Targa 2000Pro ve Media 100 gibi kartlar ile yakalanabiliyor

▐unu unutmay²n, g÷rⁿntⁿnⁿn hangi tip kamera (yani VHS veya BETA-SP kamera v.b.) ile τekildi≡i, aktar²mda hangi sinyalin kullan²ld²≡²ndan τok daha ÷nemli. Di≡er bir deyi■le VHS g÷rⁿntⁿyⁿ en iyi sinyal olarak kabul edilen Component ile say²salla■t²rsan²z bile, s²radan Composite kullan²larak aktar²lm²■ Beta g÷rⁿntⁿnⁿ kalitesine ula■amayacakt²r.
Capture Kart²n²n ╓zellikleri; En iyi sonucu elde etmek iτin gerekli olan en ÷nemli ■eylerden biri de hiτ ku■kusuz capture kart²n²n ÷zellikleri. ╟oklu giri■-τ²k²■² olmas², s²k²■t²rmay² τe■itli oranlarda yapabilmesi ve g÷rⁿntⁿnⁿn yan²s²ra 16 bit stereo sesi de say²salla■t²rabilmesi alaca≡²n²z kartta araman²z gereken ÷zellikler.
╟oklu giri■-τ²k²■ bir kart²n composite, S-VHS ve component portlar²n²n d²■²nda, ayn² anda birden fazla g÷rⁿntⁿ kayna≡²na ba≡lanabilmesi anlam²na geliyor.

Gerekli Bilgisayar Konfigⁿrasyonu; ▌stedi≡iniz sonuτ kalitesine g÷re bilgisayar²n konfigⁿrasyonu bⁿyⁿk ÷nem ta■²yor. Bu yⁿzden ÷nce olu■turaca≡²n²z filmi ne iτin kullanaca≡²n²z² belirlemeli ve buna y÷nelik olarak ihtiyac²n²z olan donan²mlar² edinmelisiniz. Bilgisayar²n²z²n ÷zellikleri ile yetinerek bir film olu■turmak da uygun bir yol olabilir. Her Video Capture kart²na g÷re biraz de≡i■mekle birlikte bizim kulland²≡²m²z miroVideoDC10, Windows 95, Pentium s²n²f² i■lemci, en az 16 MB RAM ve bo■ bir 32-bit PCI slot'u istiyor. Bunun d²■²nda 500 MB sabit disk yeri, ekran kart²ndan ba≡²ms²z olarak ekrana oynat²c² ile e■ zamanl² g÷rⁿntⁿ vermeye yarayan ' overlay' ÷zelli≡i iτin DirectDraw destekleyen (son 2 y²ld²r τ²kan hemen tⁿm ekran kartlar² bu DirectDraw'u destekliyor) 256 renk destekli grafik kart², CD-ROM Sⁿrⁿcⁿ, ses kart² da miroVideoDC10'un optimal dⁿzeyde τal²■mas² iτin gerekli di≡er ÷zellikler. E≡er τok profesyonel yani ' broadcast' (yay²nlanabilir) kalitede bir video klip ya da film haz²rlamak niyetindeyseniz, o zaman en az Pentium200 i■lemcili, 4 GB kapasiteli SCSI tipinde bir Sabit Disk, 32 MB RAM ve daha geli■mi■ bir video capture kart²na ihtiyac²n²z var demektir. Broadcast sonuτlar iτin veri transfer h²z² bⁿyⁿk ÷nem ta■²d²≡²ndan, h²z² 5 MB/sn'nin alt²nda olan sabit disklere pek ra≡bet etmemenizi ÷neririz.
G÷rⁿntⁿnⁿn kalitesi yine de veri transfer h²z²ndan ÷nemli. ╓rnekle aτ²klayacak olursak; 3 MB/sn h²z²nda bir sabit disk ile say²salla■t²r²lm²■ BETA g÷rⁿntⁿnⁿn kalitesi, 5 MB/sn gibi h²zl² bir sabit disk kullan²larak say²salla■t²r²lan VHS'den daha ⁿstⁿndⁿr.

CAPTURE A▐AMASI'NA HAZIRLIK
VIDEO Capture kart²n²z² (tipine g÷re ISA veya PCI) bo■ bir yuvaya takt²ktan ve kart ile birlikte gelen sⁿrⁿcⁿlerini de yⁿkledikten sonra g÷rⁿntⁿ kayna≡²n²z²n g÷rⁿntⁿ τ²k²■²n² (video out) kart²n²z²n g÷rⁿntⁿ giri■ine (video in) ba≡lay²n. E≡er sesleri de aktarmak istiyorsan²z yapman²z gereken kayna≡²n ses τ²k²■² ile (audio out) ses kart²n²z²n ses giri■ini (line in) ba≡lamak. Tak ve ╟al²■t²r destekli bir kart seτmeniz bⁿyⁿk ÷lτⁿde sizi rahatlatacakt²r. Kart kurulumunu da yapt²ktan sonra sisteminizle ilgili ÷nemli baz² detaylar² da kontrol etmeniz gerekiyor

H²zl² sabit disk ula■²m² sa≡lamak amac²yla Capture i■leminden ÷nce mutlaka Defrag yap²n. B÷ylece da≡²n²k yerlerdeki filmlere ula■²l²rken kare kay²plar²na yol aτmam²■ olursunuz.

Windows 95 kullan²yorsan²z Sistem ╓zellikleri/ Ba■ar²m/ Sanal Bellek alt²nda ' Sanal Bellek Ayarlar²m² Windows Y÷netsin' seτene≡inin i■aretli oldu≡undan emin olun.

TSR olarak τal²■an tⁿm programlar² kapat²n.

CAPTURE NASIL YAPILIR?
T▄M ba≡lant²lar²n²z tamam ve yaz²l²m²n²z da haz²rsa art²k g÷rⁿntⁿ yakalama
i■lemine ba■layabiliriz. Bu a■amada isterseniz Lumiere veya Premiere'in Capture ekran²n² kullanabilirsiniz, ancak tavsiyemiz hemen her kart ile birlikte gelen ve τok basit bir arabirimi olan Microsoft VidCap'i kullanman²z.
Capture Dosyas²n² Haz²rlama: G÷rⁿntⁿ yakalama i■lemine ba■lamadan ÷nce bir capture dosyas² belirlemeniz gerekiyor. Bunun iτin File/ Set Capture File'² seτin, bir dosya ismi girin. Dosyan²n boyutunu belirlemek ya da varolan² de≡i■tirmek iτin New Size dⁿ≡mesine bas²n, MB olarak de≡eri yaz²n. OK deyip τ²k²n.

G÷rⁿntⁿ Kayna≡² Seτimi: Daha ÷nce de bahsetti≡imiz gibi her kart²n de≡i■ik video sinyal i■leme kapasitesi oldu≡undan seτim imkan²n²z da farkl² olacakt²r. Seτim yapmak iτin Options/ Video Source'u seτin, kar■²n²za gelen menⁿden ayarlar²n²z² yap²n. Bizim ÷rne≡imizde g÷rⁿntⁿ giri■i (Video Input) Composite, g÷rⁿntⁿ standart² (Video standart) PAL olarak seτildi.
Ses ╓zellikleri: Ses ÷zellikleri, g÷rⁿntⁿleriniz ile birlikte saklanacak sesin kalitesini belirlemenize yard²mc² oluyor. Options/ Audio Setup'² kullanarak ula■abilece≡iniz menⁿde telefon (8-bit, mono, 11.025 kHz) ve mⁿzik CD'si (16-bit, stereo, 44.100 kHz) gibi seτenekleriniz var.

Ses kart²n²z²n giri■i ile g÷rⁿntⁿ kayna≡² ses τ²k²■²n² birle■tirmeyi unutmay²n.
Sesin kalitesi artt²kτa sabit diskte kaplad²≡² boyut da artacakt²r, seτiminizi bunu g÷z ÷nⁿne alarak yap²n.
E≡er de≡i■ik g÷rⁿntⁿ kaynaklar²n² bir arada kullan²yorsan²z, sesleri denetlemek iτin bir ses kar²■t²r²c² kullanman²zda fayda var.
G÷rⁿntⁿ ╓zellikleri: Karelerin boyutunu ve renk derinli≡ini belirlemek iτin Options/ Video Format yolunu takip edin. Capture kart²n²z²n ÷zelliklerine ve iste≡inize g÷re kare boyutunu girin. Renk derinli≡i iτin de, profesyonel bir sunum haz²rlam²yorsan²z 8-Bit yeterli olacakt²r. B÷ylece sabit diskte kaplad²≡² yeri de 16 veya 24 bit'e g÷re 3'de bire dⁿ■ⁿrebilirsiniz.
E≡er Crop seτene≡iniz varsa, bunu TV olarak i■aretleyin, b÷ylece baz² amat÷r AVI'lerde g÷rdⁿ≡ⁿnⁿz alt kenardaki parazitlenmelerin ÷nⁿne geτmi■ olursunuz. (Bu parazitlerin nedeni capture s²ras²ndaki standart 16/1'lik sinyal kayb²ndan dolay²d²r. Crop etti≡inizde bu kay²plar²n g÷zⁿkmesi ÷nlenir).

Capture: Tⁿm ÷zellikleri do≡ru olarak ayarlad²≡²n²zdan eminseniz capture a■amas²na geτebilirsiniz. Bunun iτin yapman²z gereken, ÷nce g÷rⁿntⁿ kayna≡²n² ba■latmaya uygun duruma getirmek Capture/ Video'yu seτin. Ekrana gelen menⁿden, bir saniyede oynamas²n² istedi≡iniz kare say²s²n² girin. Menⁿyⁿ kapatt²ktan sonra, g÷rⁿntⁿ kayna≡²n² oynatma durumuna geτirin, capture'² durdurmak iτin Esc tu■unu kullanabilirsiniz. Daha sonra File/ Save Captured Video As yolu ile dosyan²za bir isim verin.

Capture sonunda kaybedilen kare (drooped frame) say²s² bildiriliyor. E≡er b÷yle bir durum s÷z konusu ise ses ve g÷rⁿntⁿ aras²nda senkronizasyon bozuklu≡u yaratmamakla birlikte, sabit diskinize defrag uygulay²n ve capture i■lemini tekrar ba■lat²n. Bunun d²■²nda arka planda τal²■makta olan tⁿm programlar² kapat²n.
Uzun film parτalar²n² bir defada PC'ye aktarmak yerine τok τe■itli planlara b÷lⁿn ve hat²rlamas² kolay isimler verin, b÷ylece Editing i■leminde daha h²zl² hareket edebilirsiniz.

Film Montaj²na Ba■l²yoruz... (110 KB)